صنعت فولاد به واسطه مرکزیت بحث توسعه و پیشرفت چه در ایران و چه در سطح جهان از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است؛ به‌طوری که پس از صنعت نفت و گاز بزرگ‌ترین صنعت جهان شناخته می‌شود. این گستره اهمیت برای صنعت فولاد باعث شده است کشورها اهمیت ویژه‌ای برای آن قائل باشند و بهبود شاخص‌های این صنعت همیشه در دستور کار دولت‌ها قرار گیرد. تولید فولاد در ایران از رتبه دهم در جهان به رتبه نهم ارتقا یافته است، در سال گذشته ۲ میلیون و ۴۰۰ هزار تن فولاد در کشور تولید داشته‌ایم و در آهن اسفنجی نیز در شش ماهه نخست ۲۰۲۰ بیش از ۱۵ میلیون تن تولید داشته‌ایم و از این نظر در رتبه نخست دنیا قرار گرفتیم.
ورق گالوانیزه
ورق گالوانیزه حاصل پوشش‌دهی ورق‌های فولادی توسط فلز روی است که در تولید این نوع ورق‌ها عمدتا از ورق نورد سرد استفاده می‌شود. در واقع اگر سطح ورق، دچار خراشیدگی شود، دیگر آهن آن اکسید نمی‌شود، بلکه روی آن، اکسید می‌شود. ورق‌های فولادی گالوانیزه معمولا به روش غوطه‌وری گرم تولید می‌شوند. در کشورهای اروپایی محصولات فولادی که با فرآیند غوطه‌وری گرم تولید می‌شوند با نام Galvatite شناخته می‌شوند و محصولاتی که به روش گالوانیزه سرد تولید می‌شوند در این تقسیم‌بندی جای نمی‌گیرند. هرچه میزان روی بیشتر باشد، اصطلاحا می‌گویند، کوتینگ ورق بالاتر است یعنی مقاومت و دوام آن در برابر سایش و خوردگی بیشتر است. ورق‌های چینی غالبا دارای کوتینگ ۱۰۰ تا ۱۲۰ و ورق‌های کره، ژاپن و هند تا کوتینگ ۱۸۰ تولید می‌کنند. اما مقدار پوشش روی جهت گالوانیزه کردن ورق، به عوامل مختلفی بستگی دارد. عواملی از قبیل ترکیب شیمیایی ورق فولادی، شرایط سطحی ورق شامل چگونگی بازشویی، اسیدشویی، پیش گرم و...
همچنین کارهای سردی که روی ورق پیش از گالوانیزاسیون انجام می‌گیرد، مدت غوطه‌وری در حمام روی، سرعت خارج کردن ورق از مذاب روی، متالوژی فرآیند گالوانیزه و فرآیند سرد کردن ورق از عواملی است که روی مقدار پوشش روی اثر‌گذار هستند. قیمت ورق گالوانیزه بازار، به عوامل مختلفی بستگی دارد. از مهم‌ترین عوامل تعیین‌کننده قیمت ورق گالوانیزه می‌توان به مواردی همچون، کارخانه تولیدکننده، روش تولید، وزن ورق گالوانیزه، ابعاد آن، ضخامت پوشش روی، کیفیت و استاندارد آن و خواص مکانیکی و شیمیایی آن اشاره کرد.
تولید‌کنندگان ورق گالوانیزه
از مهم‌ترین کارخانه‌های تولیدکننده ورق گالوانیزه در ایران می‌توان به کارخانه فولاد‌مبارکه، امیرکبیر کاشان، هفت الماس، خودرو شهرکرد و تاراز شهرکرد اشاره کرد. کیفیت تولید هر چهار کارخانه، بسیار مناسب است ولی کارخانه امیرکبیر کاشان، تنوع بیشتری در ورق‌های گالوانیزه تولیدی خود دارد و این تنوع در استحکام و کششی بودن ورق‌های آن است. شیوع ویروس کرونا سبب ایجاد ریسک در بازارهای مالی شد و قیمت‌ها را در بازارهای کالایی تحت‌تاثیر منفی قرار داد، اما در ماه‌های اخیر با افت شاخص جهانی دلار و بازگشت فعالیت‌ها در اقتصادهای مهم جهان قیمت‌ها جانی دوباره گرفته‌اند. با این تفاسیر، می‌توان قیمت‌های فعلی در بازارهای کالایی را با توجه به نظر عمده کارشناسان کف‌های قیمتی محکمی به شمار آورد. با وجود اینکه نرخ فروش محصولات فولاد امیرکبیر کاشان به‌صورت مستقیم با قیمت‌های جهانی ارتباطی ندارد اما قیمت ورق‌های مشابه وارداتی در داخل کشور بر قیمت‌گذاری محصولات تولیدی شرکت تاثیرگذار است.
با در نظر گرفتن روند افزایشی قیمت جهانی فلزات اساسی و دلار، به لحاظ بنیادی شرایط عملیاتی شرکت‌ها رو به جلو است که رشد محسوس دلار از ابتدای سال‌جاری و تاثیر بسزایی که بر نرخ‌های فروش داشته است می‌توان به بهبود سودآوری شرکت طی سال پیش‌رو امیدوارتر بود.
شرکت فولاد خوزستان
شرکت فولاد خوزستان با هدف تولید ۸/ ۳ میلیون تن و صادرات ۲ میلیون تن شمش فولادی به‌عنوان بزرگ‌ترین عرضه‌کننده شمش فولادی کشور نقش محوری در تامین مواد اولیه با کیفیت مطلوب شرکت‌های نوردی داخل کشور ایفا می‌کند.
محصـولات اصـلی شـرکت شـامل شـمش و تختال (بیلت، بلوم، اسـلب) است که برای تولید انواع مقاطع فولادی، ورق‌های گرم و سرد و فولادهای ساختمانی به‌کار می‌رود. سرمایه شرکت در حال حاضر ۰۴۹/ ۱۹ میلیارد ریال است. شرکت گروه توسعه اقتصادی پایندگان با ۴۶ درصد مالکیت، بزرگ‌ترین سهامدار شرکت است. همچنین شرکت‌های استانی سرمایه‌گذاری سهام عدالت ۳۰ درصد از سهام این شرکت را در اختیار دارند. اگر بخواهیم شرکت را به‌صورت بنیادی بررسی کنیم، به‌طور خلاصه می‌توان گفت که این شرکت در سال مالی جاری با نرخ شمش ۳۷۰ دلاری و نرخ دلار نیما ۲۰۶,۲۵۰ ریالی برای کل سال ۹۹، می‌تواند به سودی برابر ۵۰۸ تومان به ازای هر سهم دست پیدا کند.
شرکت فولاد امیر کبیر کاشان
شرکت فولاد امیرکبیر کاشان تحت نام شرکت صنایع گالوانیزه فجر سپاهان در اسفندماه ۱۳۷۴ با هدف تولید ورق گالوانیزه به روش غوطه‌وری گرم مداوم، تاسیس و در سال ۱۳۷۹ به بهره‌برداری رسید. این شرکت که فقط دارای یک سایت تولیدی است، در زمینی به مساحت ۷۲ هکتار در ۱۴ کیلومتری شرق شهرستان کاشان واقع شده است. خط گالوانیزه این شرکت با ظرفیت اسمی ۱۰۰ هزار تن در سال برای ضخامت‌هایی در محدوده ۲۵/ ۰ تا ۲۵/ ۱ میلی‌متر و عرض ۶۰۰ تا ۱۲۵۰ میلی‌متر طراحی شده است. ظرفیت موجود این خط تولید در حال حاضر بالغ بر ۱۳۰ هزار تن در سال است. کلاف‌های ورودی این خط تولید، ورق‌های فولادی نورد سرد شده با کیفیت فول هارد و ورق‌های نورد سرد و آنیل شده است. این شرکت اولین تولیدکننده ورق گالوانیزه گرم در ایران بوده و با توجه به سابقه چند ساله تولید، دارای اطلاعات کافی و دانش فنی در زمینه تولید این نوع ورق‌های فولادی پوشش‌دار است. با توجه به انجام پروژه‌های طرح و توسعه، خطوط تولید موجود در شرکت شامل اسیدشویی، نورد سرد رفت و برگشتی، آنیل، گالوانیزه گرم مدوام، برش عرضی و فرم‌دهی ورق است.
سرمایه شرکت در حال حاضر ۸۵۸ هزار میلیون ریال است. همچنین شرکت گروه فولاد‌مبارکه با ۵۳ درصد مالکیت، بزرگ‌ترین سهامدار شرکت است. اگر بخواهیم با دید بنیادی شرکت را مورد بررسی قرار دهیم، برای پیش‌بینی سود در سال ۹۹ و ۱۴۰۰ نرخ دلاری ورق گرم فولاد‌مبارکه اصفهان به ترتیب ۳۹۱ و ۴۹۰ دلار، همچنین نرخ دلاری ورق گالوانیزه به ترتیب ۷۷۲ و ۹۶۲ دلار در نظر گرفته شده است که دلار آن به ترتیب ۱۹هزار و ۳۶۷ و ۲۴هزار تومان است. همچنین با توجه به مفروضات فوق سود سال ۹۹ و ۱۴۰۰ به ترتیب، ۹۰۰ و ۱۱۷۵ تومان تخمین زده می‌شود.
تاثیر افت دلار
صنعت فولاد کشور یکی از بنیادی‌ترین صنایع موجود است که دو شرکت فولاد خوزستان و فولاد امیر کبیر کاشان از جمله بنیادی‌ترین شرکت‌های این صنعت در کنار مابقی شرکت‌های خوب به حساب می‌آیند. در شرایط کنونی که انتخاب ریاست جمهوری آمریکا از حزب دموکرات، باعث افت و ریزش دلار به دلیل وعده بازگشت به برجام شده است، اما باید در نظر داشت که تحلیلگران از ابتدای سال این سهم‌ها را با نرخ‌های پایین دلار که در محدوده ۲۰ هزار تومانی است بررسی کرده‌اند و این ریزش و افت دلار اخیر همچنان نیز به آن سطح تخمین زده شده نرسیده است، پس می‌توان نتیجه گرفت که سود‌های پیش‌بینی شده به راحتی برای امسال قابل دستیابی هستند و شرکت‌های بورسی این صنعت در قیمت‌های فعلی بعد از اصلاحی که در مدت اخیر صورت گرفته همچنان برای سرمایه‌گذاری با دید بلند‌مدت بسیار پتانسیل‌های بالایی دارند.
