افزایش بهره‌وری، نوآوری، رشد اقتصادی و کاهش بیکاری، از اهداف استراتژی‌های ملی دیجیتال هستند. صرفه‌جویی در زمان و هزینه انجام کار و بهبود بهره‌وری، تاثیر قابل‌توجهی بر رشد اقتصادی دارد. با هوشمندسازی و اجرای طرح تحول دیجیتال، قابلیت ارائه خدمات به‌کل زنجیره ارزش تولید فولاد افزایش خواهد یافت و عملا کارآیی نیز از رشد قابل‌توجهی برخوردار خواهد شد. نتایج پژوهش در خصوص تحول فرهنگ در سازمان‌های متعدد، حاکی از آن است که بسیاری از مدیران اجرایی درک صحیحی از عوامل زمینه‌ساز تغییر فرهنگی ندارند و به همین دلیل، بسیاری از اقدامات، محکوم به شکست است.
فولاد مبارکه به‌عنوان تامین‌کننده نیمی از فولاد خاورمیانه پرچم‌دار استقرار طرح تحول دیجیتال و حرکت به سمت یک کارخانه هوشمند و درنهایت ورود به "انقلاب چهارم صنعتی" در کشور است که در مردادماه امسال به‌طور رسمی در محل پارک علم و فناوری دانشگاه تهران با همکاری شرکت فولاد مبارکه، صندوق نوآوری و شکوفایی و شرکت ایریسا کلید آن زده شد.
رسول سرائیان، مدیرعامل شرکت ایریسا در مورد پیاده‌سازی انقلاب چهارم در فولاد معتقد است: جهان امروز با پیشرفت فناوری تغییر کرده و فناوری‌های دیجیتال، زندگی و مشاغل افراد را دگرگون کرده‌اند.
به گفته وی، اینترنت اشیا، کلان‌داده، رسانه‌های اجتماعی، رایانش ابری، بلاک چین، واقعیت افزوده و مانند اینها، سازمان‌ها را به سطح بالاتری از تعاملات با مشتری، فرآیندها و خدمات توانمند‌شده با فناوری اطلاعات سوق می‌دهند.
مدیرعامل شرکت ایریسا افزود: خرید یک جفت کفش از طریق فرمان‌های صوتی تا استفاده از اطلاعات حسگرها و پهپادها برای تجزیه‌وتحلیل شیوه کشاورزی و افزایش محصولات یا استفاده از موبایل‌های هوشمند و اپلیکیشن‌های آنها برای پیدا کردن کوتاه‌ترین مسیر با در نظر گرفتن وضعیت ترافیک و آب‌وهوا، نمونه‌هایی از تاثیر فناوری‌ها است. وی تصریح کرد: دیجیتال در حال بلعیدن جهان صنعتی و فیزیکی است؛ تحول دیجیتال روند جهانی است و پناهگاهی وجود نخواهد داشت که در آن بتوان از مدل‌های کسب‌وکار قدیمی محافظت کرد. کشورها و دولت‌ها نیز از این تحولات ایمن نیستند.
سرائیان خاطرنشان کرد: چگونگی عملیات دولت و نحوه تعامل دولت با شهروندان، کسب‌وکارها، موسسات و سایر شرکت‌های دولتی تحت تاثیر فناوری‌های نوظهور قرار گرفته‌اند. این عصر، شیوه‌های جدیدی را برای مدیریت فرآیندها و ارائه خدمت به کاربران ارائه کرده و حجم زیادی از داده‌ها و اطلاعات را در اختیار کاربران و ارائه‌دهندگان خدمات قرار می‌دهد.
وی افزود: پیشرفت‌های صورت گرفته در زمینه فناوری‌ها زمانی که در مقیاس بزرگ به کار گرفته می‌شوند، تاثیر قابل‌توجهی در هزینه‌های عملیاتی ایجاد می‌کنند. به‌عنوان‌مثال در صنعت بهداشت و درمان با استفاده از کلان‌داده و یادگیری ماشینی می‌توان روش‌های درمانی متناسب برای هر بیمار ارائه کرد و هزینه‌های درمان را کاهش داد.
به گفته مدیرعامل ایریسا، برای رشد پایدار و ارتقای وضعیت رفاه اجتماعی در کشورهای مختلف، تحول دیجیتال یک ضرورت است. از تاثیرات قابل‌توجه تحول دیجیتال بر رفاه اجتماعی می‌توان به افزایش کیفیت زندگی، احساس برابری و افزایش دسترسی به خدمات پایه برای تمامی آحاد جامعه، توسعه پایدار، سلامتی، انرژی‌های پاک و مقرون‌به‌صرفه و رشد اقتصادی اشاره کرد.
وی تاکید کرد: افزایش شفافیت، اعتماد، ایمنی و افزایش کارآیی امور دولتی از تاثیرات سیاسی تحول دیجیتال است؛ بنابراین برای دولت‌ها ضروری است که با برنامه‌ریزی مناسب و با در نظر گرفتن اولویت‌های اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی خود زمینه‌های تحقیق، توسعه و به‌کارگیری فناوری‌های تحول دیجیتال را فراهم کنند.
وی در مورد راهبردهای دیجیتالی کردن بخش‌های مختلف تصریح کرد: تدوین راهبردهای تحول دیجیتال کشور بر مبنای چارچوب کلان طراحی‌شده انجام‌شده است. در هر لایه، راهبردها با بهره‌گیری از مطالعات الگوبرداری، مطالعه اسناد داخلی، بررسی مسائل اساسی کلان کشور و نیز بررسی و تحلیل چالش‌های اکوسیستم تحول دیجیتال باید تدوین شود.
سرائیان در مورد ارتقای بلوغ دیجیتال دولت خاطرنشان کرد: با توجه به طراحی برنامه‌های مختلف در حوزه دولت الکترونیکی و دولت هوشمند در دو دهه اخیر و اجرای پروژه‌های متعدد در این زمینه، سطح اولیه‌ای از بلوغ دیجیتال خدمات دولتی در نهادهای مختلف ایجادشده است.
به گفته وی، رویکرد اتخاذ شده در این حوزه، ارتقای بلوغ دیجیتال دولت باهدف ایجاد قابلیت‌های دیجیتال و توسعه پلتفرم‌های ارائه خدمات عمومی است.
مدیرعامل ایریسا گفت: چالش‌های اصلی حوزه کسب‌وکار دیجیتال، موانع رقابت و بازدارندگی قوانین و مقررات است. جهت‌گیری اصلی در این زمینه، بهبود فضای کسب‌وکار جهت تسهیل رقابت عادلانه است.
وی افزود: نفوذ در بازارهای دیجیتال منطقه و کشورهای اسلامی با توجه به پتانسیل‌های موجود در شرکت‌ها و کسب‌وکارهای بزرگ و نوپا، راهبرد مهم بسترسازی و حمایت از حضور فعال شرکت‌های ایرانی در بازارهای منطقه‌ای است.
سرائیان خاطرنشان کرد: توسعه فناوری‌های دیجیتال در حوزه آموزش: مدارس و دانشگاه‌ها بستر اصلی رشد نیروی انسانی است. حوزه آموزش یکی از حوزه‌های مهم تاثیرپذیر از قابلیت‌های فناوری‌های دیجیتال است. رویکرد توسعه فناوری‌های دیجیتال در حوزه آموزش می‌تواند منجر به تغییرات بنیادین در نظام آموزشی کشور شود.
وی تاکید کرد: صنعت فولاد بعد از نفت و پتروشیمی به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین صنایع مادر کشور، در روزهای پس از تحریم‌ها همواره با مشکلات متعددی روبه‌رو بوده است. بدون تردید این صنعت برای توسعه، نیاز به حرکتی روبه‌جلو دارد و وجود فناوری‌های نوین و همچنین شرکت‌های دانش‌بنیان و استارت‌آپ‌ها، می‌تواند تحول بزرگی در توسعه صنعت فولاد ایجاد کند.
مدیرعامل ایریسا در مورد شرایط اکنون صنعت فولاد در استفاده از تکنولوژی‌های جدید گفت: در حال حاضر روند توسعه صنعت فولاد به سمتی در حال حرکت است که محصولات متنوع و با ارزش افزوده بالاتری باید تولید کند و در اختیار مشتریان خود یا همان صنایع پایین‌دستی همچون خودروسازان، تولیدکنندگان لوازم‌خانگی، تجهیزات پزشکی و... قرار دهد.
به گفته وی، هم‌اکنون از سمت تقاضا و بازار، نیازهای جدید برای صنعت فولاد کشور تعریف‌شده که شامل تنوع در نوع محصول، کیفیت و قابلیت محصولات فولادی است تا بتواند نیازهای مشتریان خود را تامین کند.
سرائیان تصریح کرد: خط تولید صنعت فولاد باید به سمتی حرکت کند که بتواند نیازهای متنوع و متعدد مشتریان را تامین کند و باید شرایط از تولید انبوه به تولید بر اساس نیاز مشتری، بازار و پوشش دادن تمام سلایق تغییر کند.
وی خاطرنشان کرد: از سوی دیگر به‌واسطه فشار هزینه و عوامل محیطی همچون مصرف آب، انرژی ... و چالش‌هایی که ازاین‌جهت برای صنایع فولاد ایجادشده که نیازمند ارتقای بهره‌وری، ایجاد چابکی و چالاکی تمام صنایع فولادی هستیم. بنابراین با استفاده از فناوری‌های نوظهور باید تحولی در چرخه زنجیره ارزش فولاد ایجاد شود.
به گفته مدیرعامل ایریسا، در حال حاضر بیشتر فولادسازان کشور به سمت پیاده‌سازی تحول دیجیتال یا انقلاب چهارم صنعتی در زنجیره ارزش خود رفته‌اند که عصاره آن استفاده از فناوری‌های نوظهور همچون هوش مصنوعی، بیگ دیتا، اینترنت اشیا، خدمات ابری و... است و باید در کل زنجیره ارزش فولادسازان از سنگ‌آهن در معدن گرفته تا محصول در بازار، جاری شود و با این قابلیت‌ها می‌توانیم نیازمندی‌های مشتریان و همچنین چالش‌های صنعت فولاد همچون هزینه، محیط‌زیست، چابکی و... را با ایجاد محصولات متنوع، مرتفع کنیم.
وی افزود: شاید هنوز اتفاقات خاصی در کشور رخ نداده، اما پنجم مرداد امسال فولاد مبارکه از طرح تحول دیجیتال خود رونمایی کرد و این طرح قرار است در یک بازه زمانی پنج‌ساله تا ۱۴۰۴، فولاد مبارکه را به کارخانه‌ای هوشمند تبدیل کند و به‌نوعی انقلاب صنعتی چهارم در این مجموعه بزرگ فولادی پیاده‌سازی خواهد شد.
سرائیان در مورد نقش شرکت‌های دانش‌بنیان و استارت‌آپ در طرح تحول دیجیتال صنعت فولاد تصریح کرد: ازجمله اولویت‌ها و اقدامات هوشمندسازی صنعت فولاد محیط هوشمند و انرژی هوشمند است تا در راستای آن با استفاده از تکنولوژی بتوانیم نیازمندی‌های این صنعت را براساس استانداردهای جهانی ارتقا و بهبود دهیم. به گفته وی، در طرح تحول دیجیتال فولاد یکی از اولویت‌ها، استفاده از ظرفیت شرکت‌های نوپا و استارت‌آپ‌هاست. به طور قطع این نیازمندی وجود دارد، البته در حال حاضر حضور آنها پررنگ نیست، اما امیدواریم در طرح تحول دیجیتال زمینه و بستر حضور شرکت‌های دانش‌بنیان مهیا شود، البته این جزو استراتژی اساسی شرکت فولاد مبارکه است. مدیرعامل ایریسا افزود: یکی از دلایلی که الزامی برای حرکت به سمت انقلاب چهارم صنعتی و هوشمندسازی کارخانه فولاد است، ایجاد سبد بزرگ‌تر و تنوع زیاد محصول است، بنابراین این اتفاق می‌تواند نیازمندی بیشتر مشتریان را تامین کند. وی تصریح کرد: در حال حاضر به‌طور محدود این اتفاق در کشور در حال رخ دادن است که با فناوری‌های جدید این قابلیت قابل برآورده شدن است.
سرائیان در مورد اقدامات شرکت ایریسا در زمینه تحول دیجیتال صنعت فولاد خاطرنشان کرد: هم‌اکنون ایریسا با تمام فولادسازان کشور در تعامل و فعالیت است، برای آنها محصول یا خدمات ارائه می‌دهد، همچنین به سایر صنایع در حوزه خودروسازی، مخابرات و... خدمات ارائه می‌دهد و به دنبال گسترش سبد خدمات دیجیتال خود هستیم. به گفته وی، ما در سه بخش فعالیت می‌کنیم؛ یکی بخش اتوماسیون صنعتی که بیشتر مرتبط با خط تولید صنایع است؛ بخش دیگر مربوط به سیستم‌های اطلاعی مرتبط با تمام صنایع است که هر صنعتی که نیازمند سیستم مالی، منابع انسانی، خرید و... است از خدمات ایریسا بهره می‌برد و بخش آخر مربوط به شبکه و زیرساخت است که ارتباطات و حلقه مبتنی بر امنیت را فراهم می‌کند.
مدیرعامل ایریسا افزود: وجود فرهنگ‌سازمانی در این زمینه لازمه موفقیت و ایجاد سرعت بیشتر است که رقبای ما در دنیا شامل کشورهای کره، چین، هند و... توانسته‌اند محصولات خود را با کمک این تکنولوژی ارزان‌تر، متنوع‌تر و باکیفیت بالاتر ارائه کنند.
وی تاکید کرد: این فناوری‌ها شامل هوش مصنوعی، داده‌های متنوع، استفاده از روباتیک، اینترنت اشیا و... است که زمینه افزایش بهره‌وری و کاهش هزینه‌ها و ایجاد تنوع در محصولات را فراهم می‌سازد.
سرائیان افزود: از نقاط قوت ایریسا آن است که کل سیستم (IS-SUIT) توسط متخصصان داخلی نوشته می‌شود و در صورت ایجاد مشکل احتمالی، به دلیل عدم وابستگی به خارج، به‌سرعت برطرف می‌شود. این سیستم مبتنی بر شفافیت است و وقتی اجرا می‌شود، منافع و قدرت را از دست برخی خارج می‌کند. بنابراین طبیعی است، اجرای آن مورد مقاومت افرادی قرار گیرد.
وی تصریح کرد: رمز موفقیت ورود به این مرحله در هر کارخانه و اجرای کامل ERP قاطعیت، جدیت و اهتمام مدیریت ارشد شرکت‌هاست. ۱۲۰ زیرسیستم نظیر منابع‌انسانی، بازاریابی و فروش و... تحت‌نظر این سیستم کار می‌کنند و مهم‌ترین مزیت این سیستم، مدیریت یکپارچه است که بر اساس آن، مدیر مجموعه می‌تواند با وجود اطلاعات دقیق در هر زمینه، تصمیم‌های دقیق و کارشناسی شده‌ای اتخاذ کند.
مدیرعامل ایریسا خاطرنشان کرد: شرکت ایریسا که حدود ۲۷ سال پیش و همزمان با احداث کارخانه فولاد مبارکه شکل گرفته، همواره سعی کرده به‌عنوان بازوی فناوری در این شرکت عمل کند. از طرفی چون مشابه و نمونه قبلی در کشور نبوده، بنابراین با برگزاری دوره‌های مختلف در داخل و خارج از کشور، آموزش و ایجاد ارتباط بین مبارکه و ایریسا، سعی کرد که بیشترین خدمات را در بخش اتوماسیون، توسعه و نگهداری و بهره‌برداری به فولاد مبارکه ارائه کند.
به گفته وی، هم اینک سیستم‌های ایریسا دارای ۱۲۰ زیرسیستم نظیر منابع انسانی، بازاریابی و فروش و... را تحت پوشش قرار داده که ایجاد مدیریت یکپارچه از جمله اصلی‌ترین مزیت‌های آن است. سرائیان در نهایت تصریح کرد: ایریسا در حال حاضر ۵۲۵ نفر پرسنل دارد و جزو معدود شرکت‌های حوزه IT است که با بهره‌گیری از این حجم نیرو و با دارا بودن دفاتر مقیم، خدمات ارزشمندی در استان‌های مختلف کشور از جمله تهران، اصفهان، خراسان، هرمزگان و... به صنایع فولادی کشور ارائه می‌کند.
