براساس آمارهای اعلام شده مصرف ورق‌های استیل ایران حدود ۶۵ تا ۷۰ هزار تن تخمین زده می‌شود که بیشتر این میزان از طریق واردات تامین می‌شود، درحالی‌که با توجه به مزیت‌های فولاد سازی در کشور و با توجه به چشم اندازی که برای این صنعت در کشور در نظر گرفته شده است، بیش از این می‌توانیم به سمت تولید این فولادهای خاص پیش برویم تا بتوانیم شعار فرآوری فولاد را تا آخرین گام محقق کنیم.
مشکل فناوری ورق‌های استیل نداریم
با توجه به چشم انداز ۵۵ میلیون تنی فولاد در کشور، تولید فولادهای خاص به ویژه استنلس ایتل یک ضرورت به شمار می‌رود، چرا که در کشور برای تامین بخش بسیاری از ورق‌های استیل واردات انجام می‌شود، در حالی‌که با ایجاد فناوری جدید در این زمینه می‌توان به تولید بیشتر رسید و نیاز داخلی را مرتفع کرد. در این باره فرهاد منفرد، مدیرعامل شرکت ایران غلتک عنوان کرد: به‌طور کلی آهنی که در سطح زمین وجود دارد، در حالت عادی هیچ مصرفی ندارد، اما پس از استخراج از معادن سنگ‌آهن و با انجام فرآوری به دو شاخه فولاد و چدن تفکیک می‌شود.
وی در ادامه توضیح داد: در برخی صنایع به آلیاژی با سختی بالا نیاز است که در آن از چدن استفاده می‌شود، اما در برخی صنایع به آلیاژ با سختی کمتری نیاز است که در این زمینه استیل استفاده می‌شود. منفرد ادامه داد: البته در حوزه استیل نیز موارد استفاده آن برحسب نیاز صنایع تفکیک می‌شود. برای مثال در صنعت ساختمان از استیل با کربن کمتر استفاده می‌شود که شامل تیرآهن و میلگرد است و بیشترین استفاده را در ساختمان‌سازی دارد. یا در صنعت خودروسازی ورقی استفاده می‌شود که گریدهای خاصی دارد و با افزودنی‌های خاص در ذوب فولاد به‌وجود می‌آید؛ ورق های استیل در خودروسازی نیز کاربرد دارند.
از این‌رو طیف وسیعی از ورق های استیل با توجه به موارد استفاده آن می‌تواند شکل بگیرد. وی در ادامه با اشاره به اینکه در برخی صنایع به فولادهای خاص‌تر که به فرآوری بیشتری نیاز دارند، احتیاج است، عنوان کرد: ورق های استنلس استیل جزو فولادهای خاصی است که با توجه به چشم‌انداز ۵۵ میلیون تن و با توجه به شعار اقتصاد مقاومتی یک ضرورت محسوب می‌شود، چراکه ارزش‌افزوده‌ای که فولادهای استیل می‌تواند به همراه داشته باشد، چندین برابر فولادهای ساده خواهد بود. بنابراین با توجه به فناوری جدیدی که از این به بعد وارد کشور می‌شود، نیاز به فولادهای خاص چون استنلس استیل بسیار شدید خواهد شد. به این دلیل که تنها راه گریز از این بن‌بستی که بازار فولاد به واسطه رکود ساختمانی در آن گرفتار شده، پیش رفتن به سمت تولید فولادهای خاص خواهد بود. بنابراین فولادسازان باید به سمت فولادهای خاص گام بردارند. البته بازار آن نیز در کشور وجود دارد. از این‌رو با توجه به نیازهای جدید در صنایع مختلف نیاز ما به انواع ورق استیل بیشتر از پیش خواهد بود.
مدیرعامل شرکت ایران غلتک در پاسخ به این پرسش که فناوری تولید استیل تا چه اندازه در کشور موجود است، گفت: بخشی از این فناوری در کشور موجود است که تعدادی از واحدهای فولادسازی که استیل تولید می‌کنند از آن برخوردار هستند، اما بخش دیگر آن باید ایجاد و بخشی نیز باید همزمان از دیگر کشورها وارد شود. منفرد در ادامه تاکید کرد: به‌طور قطع بستر تولید استنلس استیل در کشور وجود دارد، اما برای ورود و ایجاد فناوری جدید باید تلاش بیشتری کرد. وی در ادامه یادآور شد: موضوع دیگر که درباره فولادهای خاص از جمله استیل مطرح است، موضوع عرضه و تقاضاست که در این زمینه باید به یک تعادل رسید، چراکه اگر تقاضا افزایش یابد، رقابت نیز افزایش پیدا خواهد کرد و فناوری آن نیز روزآمد خواهد شد.
کاربردهای استیل
ورق‌های استیل می‌تواند کاربردهای مختلفی داشته باشد. این ورق‌ها که در برخی واحدهای فولادسازی کشور تولید می‌شود بیشتر در صنایع لوله‌سازی استفاده می‌شود. درباره کاربردهای متفاوت استیل، زکریا نایبی، مدیر تحقیق و توسعه فولاد ناب تبریز اظهار کرد: استنلس استیل بیشتر در صنایع لوله‌سازی کاربرد دارند و بخشی نیز در صنعت خودروسازی به کار می‌روند. نایبی در ادامه خاطرنشان کرد: البته استنلس استیل در صنایع وابسته به آشپزخانه و در صنایع نفت و شیمیایی نیز کاربردهایی دارد. در کل می‌توان اذعان کرد طیف این فولادها وسیع است و حدود ۹ خانواده از صنایع فولادی را پوشش می‌دهد. وی با اشاره به اهمیت تولید ورق‌های استیل عنوان کرد: استنلس استیل می‌تواند با ارزش‌افزوده بالایی همراه باشد. در کشور ما این فولادها بیشتر در صنایع نفت و پتروشیمی و شیمیایی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در سایر صنایع نیز نیاز ما به استنلس استیل از طریق کشورهایی چون ترکیه، امارات، چین و... تامین می‌شود. در کل این گونه می‌توان ادعا کرد که میزان تولید ما در زمینه تولید استیل در سطح پایینی قرار دارد و نیازمند تولیدات بیشتری در این زمینه هستیم.
مدیر تحقیق و توسعه فولاد ناب تبریز با توضیح اینکه در سطح دنیا بهترین تولیدکننده استنلس استیل کشور ژاپن است، خاطرنشان کرد: تولید استیل ارزش افزوده بالایی دارد، اما موضوع قابل توجه این است که مواد اولیه این فولادها شامل نیکل و مولیبدن است، که معادن آن در ایران چندان زیاد نیست و تنها کروم آن موجود است، از این‌رو نیکل به عنوان مواد اولیه‌ای که بسیار گران است را باید وارد کرد. وی با اشاره به این موضوع که یکی از مسائلی که ورود به حوزه ورق های استیل را مشکل می‌کند، سرمایه‌گذاری بالای آن است، عنوان کرد: برای تولید ورق‌های استیل به‌طور تقریبی حداقل به سرمایه‌گذاری یک میلیارد دلاری نیاز است. وی در پایان با اشاره به واردات ورق استنلس استیل به کشور عنوان کرد: مهم‌ترین منابع تامین بازار برای ورق‌های استیل کشورهای اسپانیا، فنلاند، تایوان، افریقای‌جنوبی، هند و چین هستند. برای مقاطع هم به طور معمول از هند، برخی شرکت‌های اروپایی و به تازگی چین واردات انجام می‌شود. اما بهترین برندهای استیل را آلمانی‌ها و ایتالیایی‌ها دارند.