متالورژی به معنای فلز شناسی نیست بلکه به معنای کار با فلز است. ریشه metallurgy نیز به ترکیب دو کلمه یونانی متالون”metallon” به معنی فلز و ارگون”ergon” به معنی کار بر می گردد. رشته “مهندسی متالورژی” نیز نه به معنای دانش و علم مواد فلزی بلکه به معنای دانش و علم کار با مواد فلزی است. در واقع مهندسان متالورژی یاد می گیرند که چگونه با فلزات کار کنند، یعنی چگونه آن ها را از سنگ های معدنی استخراج و فراوری کنند، چگونه آن ها را به شکل ها و قطعات مختلف تبدیل کنند، چگونه از ترکیب چند فلز و عنصر مختلف، آلیاژ جدیدی درست کنند، چگونه قطعات فلزی را به هم متصل کنند، چگونه از قطعات فلزی حفاظت کنند تا زودتر از بین نروند، چگونه هر فلزی را در جای مناسب خود به کار بگیرند و چگونه فلزات را از هم باز شناسند. مسلم است که پیش زمینه ی کار با فلزات، شناخت آن ها، مطالعه ی آن ها و داشتن دانش و علم در خصوص مواد فلزی و ساختار آن ها است. برای همین است که دروس پایه ی دانشجویان مهندسی متالورژی در دوره تحصیلی مقطع کارشناسی شامل واحدهای مهم درسی کریستالوگرافی یا بلورشناسی، خواص فیزیکی مواد، خواص مکانیکی مواد، شیمی فیزیک مواد و غیره است.
در کنار این توضیحات ساده، بهتر است کمی هم تخصصی تر به معرفی مهندسی متالورژی بپردازیم:
مهندسی متالورژی شاخه‌ای از علم و مهندسی مواد است که به شناخت فلزات، استخراج و فناوری‌های کار با آن ها می پردازد. این علم جداسازی مواد فلزی از سنگ معدن، ذوب، تصفیه و تولید شمش آن ها، بهبود خواص فلزات، تهیه آلیاژها، فن کار بر روی فلزات مثل ریخته گری، شکل دهی، جوشکاری، عملیات حرارتی و پوشش دهی آن ها را دربر می‌گیرد. مهندسی متالورژی در برگیرنده مطالعه خواص، انتخاب، تولید و به کارگیری مواد در حوزه های مختلف علوم و مهندسی است. صنعت متالورژی از دیرباز به عنوان یک صنعت مادر شناخته شده و با پیشرفت های روز افزون تکنولوژی، نقش آن مهم تر و جنبه های کاربردی آن متنوع تر می شود. به خصوص با پیشرفت دانش و تکنولوژی در حوزه ی نانو مواد، مواد کامپوزیت، بیو مواد، مواد پیشرفته همچون ابر رساناها، نیمه رساناها و آلیاژهای حافظه دار، نقش مهندسی متالورژی در بین علم و مهندسی بسیار پر رنگ تر می شود.
منبع: عصر مواد
