اگرچه عده اي با دادن آدرس غلط، بورس را عامل افزايش شديد قيمت محصولات فولادي معرفي مي كنند اما انبوه سازان نيز همانند رئيس كميسيون اقتصادي مجلس كارخانجات فولاد را عامل اين گراني مي دانند.
در حالي كه وزارت راه و شهرسازي در تلاش براي گرم شدن بازار ساخت و ساز مسكوني با استفاده از افزايش تسهيلات مسكن مهر براي تكميل واحدهاي باقي مانده و همچنين اجراي طرح ملي مسكن است، در ۶ ماهه اخير قيمت ميلگرد كه يكي از پر مصرف ترين نهاده هاي ساختماني است، از كيلويي كمتر از ۴ هزار تومان به كمي بيش از ۱۱ هزار تومان رسيد؛ حتي در مقطعي تا كيلويي ۱۴ هزار تومان هم رسيد ولي مجدداً به كيلويي ۱۱ تا ۱۲ هزار تومان در مناطق مختلف كشور و بسته به قيمت تمام شده حمل اين كالا، بازگشته است.
اين افزايش قيمت استیل و ميلگرد در حالي است كه عليرغم تلاش دولت، هنوز خبري از افتتاح واحدهاي طرح ملي مسكن نيست و ممكن است بخش مهمي از افتتاح اين واحدها، به دولت سيزدهم منتقل شود.
از سوي ديگر، بازار ميلگرد، بازار زيرزميني و حاشيه اي ندارد و هر چه هست، در بورس كالا عرضه مي شود كه كشف قيمت آن نيز بر اساس عرضه و تقاضاست؛ به عبارت ديگر، در حالي كه مي بايست فلسفه كشف قيمت كالا در بورس، بر اساس عرضه و تقاضا و افزايش شفافيت باشد، اما به دليل آنچه انبوه سازان، احتكار ميلگرد از سوي كارخانه هاي توليدكننده و عرضه قطره چكاني در بورس كالا عنوان مي كنند، قيمت اين محصول توليد داخل با افزايش ناگهاني مواجه شده است.
نتيجه تدبير وزارت صمت و مجلس: ميلگرد كيلويي ۸ هزار و ۵۰۰ تومان
در هفته گذشته هم كه مجلس در ايام تعطيلات يك هفته اي به سر مي برد، چند جلسه ميان علي نيكزاد نايب رئيس مجلس كه پيشتر بر صندلي وزارت مسكن تكيه داشته و اكنون دغدغه مند بازار ساخت و ساز است، با حسين مدرس خياباني سرپرست وزارت صنعت، معدن و تجارت برگزار شد.
ماحصل اين جلسات، خروج عرضه ميلگرد از بورس كالا و تعيين قيمت آن به جاي كشف قيمت آن هم كيلويي ۸ هزار و ۵۰۰ تومان بود؛ هر چند كه اين دستورالعمل هنوز از سوي وزارت صمت به بورس كالا و شركت هاي فولادساز ابلاغ نشده است؛ اما زمزمه هاي مخالفت فولادسازان با قيمت دستوري ميلگرد شنيده مي شود.
مخالفت مجلس با خروج فولاد از بورس
البته اين موضوع با واكنش رئيس كميسيون اقتصادي مجلس مواجه شد. محمدرضا پورابراهيمي در واكنش به زمزمه ها مبني بر خروج فولاد از بورس كالا در نامه اي به رئيس جمهور، بر لزوم تأمين نياز فولاد كشور با عرضه كامل در بورس كالا تاكيد كرد.
وي با اشاره به اينكه مشكل فعلي بازار فولاد، نه ناشي از عرضه در بورس كالا بلكه ناشي از عدم شفافيت كارخانه هاي فولاد در فروش محصولاتشان است، تصريح كرده بود: با توجه به توليد ۲۸ ميليون تن فولاد در كشور و اينكه ميزان مصرف به سختي به ۱۸ ميليون تن مي رسد، هيچ نگراني از بابت تأمين نياز داخل وجود ندارد و با يك برنامه ريزي صحيح و منسجم مي توان ضمن تأمين نياز داخل، صادرات فولاد را در دستور كار قرار داد. از ۱۸ ميليون تن محصول مورد مصرف در داخل كشور كمتر از ۳۵ درصد آن در بورس كالا مورد معامله قرار مي گيرد و مابقي بدون شفافيت توسط شركت ها به فروش مي رسد كه اين امر بازار فولاد را با چالش جدي روبه رو كرده است.
دبير كانون انبوه سازان: تأثير ۵۰ ميليون توماني ميلگرد در افزايش قيمت مسكن
فرشيد پورحاجت دبير كانون سراسري انبوه سازان در گفت وگو با خبرنگار مهر سخنان پورابراهيمي درباره علت نابساماني بازار را تأييد كرد و درباره افزايش قيمت ميلگرد در ماه هاي اخير اظهار داشت: بهمن ماه سال گذشته قيمت ميلگرد و فولاد كيلويي ۴,۲۰۰ تومان در بازار بود كه اين نرخ تا اوايل ارديبهشت امسال ثابت ماند.
ماجراي رشد ناگهاني قيمت ميلگرد
وي ادامه داد: كشف قيمت محصولات فولادي، ميلگرد و تيرآهن در بورس كالا انجام مي شود اما در سه ماه گذشته به دليل خودداري كارخانه هاي توليدكننده فولاد و نوردسازان از عرضه روان محصولات فولادي در بورس كالا، شاهد افزايش قيمت ميلگرد بوديم به گونه اي كه در ميانه خرداد ماه قيمت ميلگرد در هر كيلو به بيش از ۱۲ هزار تومان رسيد اما در روزهاي اخير به دليل تمهيدات انديشيده شده، در حال حاضر تا ۱,۰۰۰ تومان كاهش يافته و كمي بيش از ۱۱ هزار تومان عرضه مي شود.
اين فعال صنفي انبوه سازي افزود: در سه ماهه گذشته شاهد افزايش صد درصدي و در ۶ ماهه اخير افزايش ۲۰۰ درصدي قيمت ميلگرد و فولاد بوديم چرا كه شركت هاي بزرگ و مادر در حوزه فولاد و ميلگرد، اين كالا را احتكار كرده و آن را در بورس كالا به صورت قطره چكاني عرضه مي كردند.
وي يادآور شد: اين افزايش قيمت ميلگرد در حالي است كه از يكسو انجمن جهاني فولاد از افزايش ۱۰ درصدي توليد اين كالا در ايران خبر داده و از سوي ديگر، صادرات فولاد بر اساس اعلام وزارت صمت ۴۶ درصد كاهش يافته است. ضلع سوم اين مثلث نيز كاهش توليد مسكن و صدور پروانه هاي ساختماني بوده كه نشان مي دهد علي رغم آنكه توليد ميلگرد افزايش داشته اما قيمت آن به جاي كاهشي، روند افزايشي در پيش گرفته است.
اين انبوه ساز تأكيد كرد: در مذاكراتي كه كانون انبوه سازان با شركت هاي توليد نورد داشت، به اين نتيجه رسيديم كه شركت هاي مادر حوزه فولاد، عرضه شمش فولاد به نوردسازان را كاهش داده اند كه توليد ميلگرد كم شده است.
پورحاجت بيان كرد: وزارت راه و شهرسازي و معاونت مسكن، ساختمان اين وزارتخانه و كميسيون هاي عمران و اقتصاد مجلس به دنبال كنترل قيمت مسكن هستند و اين كار را با استفاده از رصد خانه هاي خالي انجام مي دهند درحالي كه رصد و كنترل ميزان توليد فولاد و ميلگرد در كارخانه هاي فولادسازي بسيار راحت تر است.
به گفته اين فعال صنفي، در سه ماهه گذشته به ازاي هر مترمربع ساخت واحد مسكوني، ۵۰۰ هزار تومان افزايش قيمت ميلگرد داشته ايم؛ به عبارت ديگر، قيمت واحدهاي مسكوني ۱۰۰ متري، ۵۰ ميليون تومان صرفاً به دليل ميلگرد گران تر شده است.
طرح جديد مسكني مجلس، همان قانون ۱۲ سال قبل ساماندهي و توليد مسكن است
وي با اشاره به طرح جديد كميسيون عمران مجلس براي تصويب قانون تسهيل ساخت و عرضه مسكن گفت: همه مواردي كه در اين طرح دوفوريتي كميسيون عمران آمده، در قانون توليد و ساماندهي مسكن كه ۱۲ سال قبل به تصويب رسيد نيز ذكر شده است؛ به جاي تصويب قوانين تكراري، بايد فضاي كسب و كار مسكن سازان را تسهيل كنيم. دولت نيز به جاي مداخله در بخش توليد، فضاي فعاليت بخش خصوصي را تسهيل كند.
پيشنهاد انبوه سازان براي كاهش قيمت ميلگرد
پورحاجت در خصوص پيشنهاد كانون انبوه سازان براي كنترل قيمت ميلگرد اظهار داشت: در دهه ۷۰ نيز افزايش قيمت ميلگرد و تيرآهن رقم خورد كه در آن زمان قرار شد به ازاي هر پروانه ساختماني، سهميه فولاد به سازندگان داده شود كه تجربه موفقي بود. ما پيشنهاد مي كنيم باز هم اين اتفاق رخ دهد و به ازاي هر پروانه ساختماني، سهميه فولاد و ميلگرد به انبوه ساز اختصاص يابد.
فولادي ها قيمت تمام شده را با دلار مي سنجند، ولي يارانه ها و هزينه هايشان به ريال است
وي تصريح كرد: كارخانه هاي توليدكننده فولاد مي گويند قيمت تمام شده هر كيلوگرم ميلگرد ۹,۵۰۰ تومان است درحالي كه در جلسه اخير نايب رئيس مجلس و سرپرست وزارت صنعت، معدن و تجارت مقرر شد ميلگرد به قيمت كيلويي ۸,۵۰۰ تومان به فروش برسد. به نظر من، اشتباهي كه در اين مسئله رخ داده اين است كه فولادسازان قيمت تمام شده را با فاكتورهاي جهاني و قيمت دلار محاسبه مي كنند درحالي كه حقوق كارگران را به ريال مي دهند و از سوخت، گاز و آب مصرفي يارانه اي بهره مند مي شوند؛ از اين رو اعلام مي كنند كه قيمت تمام شده هر كيلوگرم ميلگرد ۹,۵۰۰ تومان است.
منبع: دنیای اقتصاد