تلاش برای رشد عرضه‌ها در کنار شنیده‌هایی مبنی بر ورود دستگاه‌های نظارتی به بازار استیل در نهایت موجب شد ۱۱۱ تن عرضه شمش در روز گذشته در رینگ معاملاتی بورس کالا ثبت شود که یک رقم معنی‌دار و برجسته به شمار می‌رود و همین نکته به تنهایی می‌تواند جریان غالب در بازار را تغییر دهد. عقبگرد بازار میلگرد هم به وضوح تاثیر این رخداد را بر بازار استیل نشان داد و این شرایط آن‌هم در وضعیتی که فعالیت‌های وزارت صمت اثر خاصی بر مدیریت قیمتی بازار بر جای نگذاشته نشان می‌دهد باید بورس کالا را قرارگاه اصلی مدیریت بازار به شمار آورد. مدیریت بازار از مسیر سازوکارهای اقتصادی به جای مداخله دستوری بهترین شیوه بازگشت آرامش قیمتی به بازار استیل است که به جای اعمال سقف رقابت عملکرد درخشانی از خود بر جای می‌گذارد. چون شیوه مدیریت بازار از مسیر صحیحی عبور کرده می‌توان انتظار تغییر فاز بنیادین بازار استیل را مطرح کرد. قیمت‌های فعلی هم به قدری بالا رفته که ناخودآگاه امکان تعدیل نرخ را در ذات خود نهفته دارند.
آخرین وضعیت معاملات شمش استیل در بورس کالا
پس از یک دوره ۳ هفته‌ای که عوامل مختلفی از جمله افزایش بی‌قاعده نرخ ارز، پیش‌بینی رشد تورمی و عدم تایید ۲ مرتبه‌ای بخش اعظم معاملات شمش استیل در رینگ معاملاتی بورس کالا التهابات شدید برای شمش در بازار را رقم زد به نحوی که بهای این محصول در بازار آزاد به نرخ ۱۰ هزار تومان که رقمی بیش از قیمت جهانی با احتساب دلار آزاد است رسید؛ روز گذشته رینگ معاملاتی بورس کالا در چهارمین عرضه شمش استیل در تیر ماه شاهد عرضه قابل توجهی محصول با شرایط جدید بود. البته تمامی التهابات بازار استیل را نباید متاثر از نرخ تورم و هجوم نقدینگی به این بازار دانست. عدم ثبات عرضه، نبود قانون الزام تولیدکنندگان برای عرضه شمش در رینگ معاملاتی بورس کالا و بی‌توجهی برخی مسوولان برای نظارت بر کاهش عرضه‌ها از مهم‌ترین دلایل بی‌ثباتی در این بازار است و نقد به وزارت صمت و شیوه فعالیت آن به تفصیل مورد بحث قرار گرفت. در نهایت بعد از سپری شدن ۳ هفته بحرانی در بازار شمش و فراتر رفتن بهای این محصول از نرخ جهانی، مسوولان امر به فکر افتاده و در روز ۲۳ تیر ماه تولیدکنندگان شمش به شیوه‌های مختلف ملزم به عرضه قابل قبول محصول در رینگ بورس کالا برای معاملات ۲۴تیر شدند. بنابراین روز گذشته این رینگ میزبان ۱۵ سبد شمش بود که در مجموع این سبدها ۱۱۱ هزار تومان شمش با قیمت پایه حدود ۶ هزار تومان را به خریداران عرضه کردند. باتوجه به اینکه بهای دلار آزاد روز قبل، ۲۲ هزار و ۷۰۰ تومان و کمترین بهای شمش استیل صادراتی ایران براساس گزارش متال‌بولتن در معاملات ۸ جولای برابر ۳۶۸ دلار بود، رقابت برای خرید این محصول تا قیمت ۸ هزار و ۳۰۰ تومان از نظر فعالان بازار منطقی به‌شمار می‌رود. براساس داده‌های دریافت شده از رینگ معاملاتی بورس کالا میانگین قیمت رقابت شده برای خرید شمش در این رینگ ۸ هزار و ۱۰۰ تومان بود که ثبت این رقم با توجه به نرخ دلار از منظر فعالان بازار پذیرفته شده بود. توجه به این نکته نیز ضروری است که ثبت میانگین قیمت ۸ هزار و ۱۰۰ تومانی شمش در هفته جاری با ثبت قیمتی مشابه در ۲ هفته قبل متفاوت است، چرا که در این مدت از سویی نرخ جهانی شمش استیل افزایش پیدا کرده و از سوی دیگر نرخ ارز آزاد نیز در مسیر افزایش قدم برداشته است.
سرعت‌گیر تقاضا
بورس کالا برای کنترل بیشتر و به‌منظور کاهش رقابت‌هایی که از سوی دلالان وارد این بازار می‌شود میزان پیش دریافت خرید برای شمش استیل را از 10 درصد به 50 درصد افزایش داد؛ رویکرد صحیحی که حضور مصرف‌کننده واقعی را تسهیل می‌کند. این راه حل در هفته‌های قبل به‌عنوان پیشنهادی از سوی فعالان این بازار مطرح شده بود. با وجود افزایش سخت‌گیری برای کنترل تقاضا اما برای عرضه‌های شمش استیل در معاملات روز 24 تیر ماه، 250 هزار تن تقاضا به ثبت رسید که این رقم بیش از 2 برابر عرضه صورت گرفته بود. در حالی میزان تقاضای ثبت شده برای شمش در این معاملات برابر 250 هزار تن بود که میزان تقاضا برای این محصول در تاریخ 4 تیر ماه (آخرین روز تایید کامل معاملات) تنها 184 هزار تن بود. البته بخش عمده‌ای از این افزایش قابل توجه حاصل شده در میزان تقاضا ناشی از عدم تایید معاملات در 2 هفته قبل بوده است. همچنین فعالان این بازار معتقدند درصورتی که میزان پیش‌پرداخت به 50 درصد افزایش پیدا نمی‌کرد طبیعتا این رینگ شاهد ثبت تقاضاهایی به مراتب بالاتر بود. این در حالی است که ذات رشد عرضه‌ها به معنی ایجاد بستری برای جذب تقاضای بیشتر است و در نهایت شرایط مساعدتری را برای جذب تقاضا پدید آورده است. تجربه روز گذشته نشان داد که اگر عرضه شمش در رینگ معاملاتی بورس کالا استمرار داشته باشد و تولیدکنندگان کف عرضه تعیین شده را به‌درستی رعایت کنند و مسوولان نیز با وضع به موقع مصوبه‌هایی همچون افزایش پیش‌پرداخت، دست دلالان را از بازار کوتاه کنند، این بازار امکان ثبات قیمتی حتی در شرایط آشفته نوسانات ارزی را دارد. شرکت بورس کالا نیز در مصوبه‌ای جدید اعلام کرده که از این پس علاوه بر شمش، پیش پرداخت خرید مقاطع فولادی نیز از 10 به 50 درصد افزایش یافته است. حال باید دید وضع این مصوبه چه تاثیری در معاملات مقاطع استیل برای امروز (25 تیر ماه) خواهد داشت. از آنجایی که خرید مقاطع استیل برای هر شرکتی آزاد بوده و تجار بیشتری در این رینگ به رقابت می‌پردازند، احتمالا این بخشنامه می‌تواند به‌عنوان سرعت‌گیر خوبی برای کاهش تقاضا در این معاملات عمل کند.
بازگشت آرامش به بازار محصولات استیل
بازار آزاد مقاطع طویل استیل بالاخره در روز سه شنبه 24 تیر ماه پس از طی روند مستمر افزایشی حدود 2 هفته‌ای بدون هیچ وقفه‌ای وارد فاز کاهشی شد؛ به‌گونه‌ای‌که میلگرد سایز 8 در این بازار با افت 100 تومانی به‌ازای هر کیلوگرم با نرخ 10 هزار و 700 تومان به‌ازای هر کیلوگرم محصول معامله شد. فعالان بازار معتقدند ورود مقاطع استیل به فاز کاهشی سیگنالی به خبر عرضه بیش از 100 هزار تنی شمش استیل در رینگ معاملاتی بورس کالا و رقابت قیمتی کمتر از پیش‌بینی‌های قبلی برای این محصول بود. درحالی‌که حداکثر قیمت پیشنهادی برای شمش استیل در بورس کالا 8100 تومان بود که با احتساب مالیات ارزش افزوده بهای این محصول برای خریدار همچنان در کانال 8 هزار تومان باقی می‌ماند، طبیعی است که میلگرد 10 هزار و 800 تومانی از سکه می‌افتد و با رکود مواجه می‌شود.
منبع: دنیای اقتصاد