گسترش ویروس کرونا واکنش موجب واکنش زنجیره ای در اقتصاد جهانی شد، اما برای برخی کشورها و مناطق به ویژه خاورمیانه و شمال آفریقا -منطقه منا- شوکی مضاعف بود و منجر به رکود در فعالیت های ساخت و ساز و چالش های مالی گردید. اگرچه برای درک عواقب این مسئله زمان زیادی لازم است اما تصور می شود صنعت استیل سخت ترین ضربه را پس از همه گیری کرونا خواهد دید.
شیوع ویروس کرونا در اقتصاد منطقه منا، تاثیر مهمی داشته و بر بخش استیل فشار آورده بود. براساس چشم انداز کوتاه مدت انجمن جهانی فولاد، تقاضای استیل در سال 2020 با 15.2 درصد کاهش مواجه شده و به 56.5 میلیون تن می رسد. این بدان معناست که میزان مصرف حدود 10 میلیون تن کاهش خواهد یافت.
بحران COVID-19 با عواقب فاجعه بار و خطرناک آن برای سلامت عمومی، همچنین یک بحران عظیم برای اقتصاد جهانی محسوب می گردد. مشتریان از سردی عمومی در مصرف و تعطیلی و زنجیره تامین مختل شده دچار مشکل شده و ضربه خورده اند. بنابراین انتظار می رود که تقاضای استیل در اکثر کشورها به ویژه در سه ماهه دوم سال به میزان قابل توجهی کاهش یابد.
رئیس کمیته اقتصاد انجمن جهانی فولاد و مدیرعامل صنایع استیل امارات (Emirates Steel) آقای Saed Ghumran Al Remeithi انتظار دارد وضعیت به تدریج بهبود یافته اما مسیر این بهبودی کند خواهد بود. انتظار می رود صنعت فولاد منطقه GCC بیشترین تاثیر را از شیوع کروناویروس و افت قیمت نفت داشته باشد. دولت ها اولویت ها را تغییر داده اند و اکنون سیاست ریاضتی را در پیش گرفته و دنبال می کنند.
یکی از تامین کنندگان استیل منطقه به متال اکسپرت توضیح داد و تصریح کردGCC به شدت به درآمدهای نفتی و گاز وابسته است و تمام فعالیت های منطقه را تامین می کند. مهم نیست که این پروژه ها بزرگ هستند یا کوچک و همه آنها طبق اولویت های در نظر گرفته شده، مورد تجدید نظر قرار می گیرند. از این رو فرصت برای تامین کنندگان استیل حداقل خواهد بود به حداقل خواهد رسید.
عربستان سعودی یکی از بزرگترین بازارها در شورای هماری خلیج فارس (GCC) بودجه خود را در سال 2020 به 13.3 میلیارد دلار کاهش داد که حدود 5 درصد از کل هزینه ها می باشد.
براساس اطلاعات رسمی، غول ملی نفت و گاز عربستان سعودی برای کاهش هزینه های سرمایه ای در سال جاری برنامه ریزی کرده اند. این شرکت هزینه های سرمایه ای خود را به بین 25 تا 30 میلیارد دلار در مقابل 32.8 میلیارد دلار در سال 2019 کاهش خواهد داد.
امارات متحده عربی که یکی از بازارهای اصلی و مهم مصرف نیز محسوب می شود در اثر عدم فعالیت های ساخت و ساز در این کشور، از کاهش تقاضا رنج می برد. علاوه بر این، ظرفیت مازاد در بخش طویل، رقابت در میان تولیدکنندگان را سخت کرده است و محیط ناسالمی را در این بخش ایجاد نموده است.
یکی از تولیدکنندگان مقاطع طویل استیل داخلی این کشور گفت: سه ماهه اول مطابق انتظارات بود و پیش رفت. با این حال سه ماهه دوم سال چالش برانگیز خواهد بود و مصرف تقریباً حدود 20 درصد در ماه های اول کاهش می یابد.
برای ایران شرایط فعلی تنها چالش ها را تشدید کرده است. رکود اقتصادی، تحریم های آمریکا، سقوط قیمت نفت، محدودیت های مالی و لجستیکی متعدد، تقاضای ناکافی داخلی تنها بخش کوچکی از مشکلاتی است که ایران با آن روبرو است.
در چنین شرایطی استیل سازان ایرانی، سال جاری را از تاریخ 21 مارس 2020 تا 20 مارس 2021 آغاز کردند و شاهد کاهش تولید تقریباً همه محصولات در ماه اول سال جاری یعنی انتهای آوریل 2020 بودند. به طور خاص تولید محصولات نهایی 8 درصد از حجم خود را از دست داد و به 1.53 میلیون تن رسید.
یک منبع ایرانی خاطرنشان کرد: مصرف داخلی در سطوح پایینی خواهد بود و به همین دلیل صادرات امری ضروری است و تا حد ممکن لازم است که انجام شود و بازارهای جدیدی را نیز باید کشف نمود تا بتوان در چنین شرایط دشواری از بازار بقای خود را حفظ نمایند.
اوضاع در شمال آفریقا نیز مطلوب است. بازار اصلی منطقه یعنی مصر، صدور مجوز ساخت و ساز در برخی مناطق را به مدت 6 ماه به دلیل چالش همه گیری کرونا به حالت تعلیق درآورده است. این تصمیم فعالیت های ساخت و ساز را تحت تاثیر قرار داده و عمیقا بازیگران بازار استیل را نگران کرده است.
یکی از تامین کنندگان استیل داخلی گفته که این گام مطمئناً باعث کندی ساخت و ساز و سپس کندی تقاضای میلگرد خواهد شد. در این میان الجزایر از قیمت پایین نفت آسیب دیده و رنج می برد و در تلاش است تا راه هایی را برای افزایش بودجه پیدا کند. در نتیجه، پروژه های ساخت و ساز در این کشور حتی در بخش مسکن که بسیار به دولت و تصمیمات دولتی وابسته است، مورد تهدید بزرگی قرار گرفته است. سایت های ساختمانی در لیست انتظار هستند و بنابراین تقاضا بسیار کم است.
یک منبع در بازار استیل الجزایر به متال اکسپرت گفته کل اقتصاد فلج شده و هیچ کس نمی داند که اوضاع چه زمان شروع به بهبود می نماید. تحت چنین شرایطی به نظر می رسد صادرات فولاد یک راه حل منطقی برای تولیدکنندگان منطقه منا باشد. متاسفانه تامین کنندگان معدودی می توانند بر روی تجارت خارجی سرمایه گذاری نمایند اول از همه ایران که علی رغم تحریم های بین المللی جای پای محکمی در بازارهای جهانی دارد. یک تاجر ایرانی خاطرنشان کرد ما اعتقاد داریم که عرضه کاهش می یابد و صادرات کمتر از سال گذشته خواهد بود. چین تنها بازاری است که از نظر حجم و قیمت، استیل را حمایت می کند.
وی می گوید، صادرات بهترین گزینه برای استفاده از ظرفیت های بیشتر استیل در این روزهاست. با این وجود، موفقیت در بخش صادرات کار نسبتاً پیچیده ای برای تازه واردان منطقه منا خواهد بود.
یکی دیگر از تجار خبره بین المللی نیز به متال اکسپرت گفت: در حالی که همه کشورها در آسیا حضور دارند بسیاری از تولیدکنندگان GCC پیشگام هستند و این یک استثنا که محصولات با منشا منطقه آسیا یک روند پایداری را ببینند.
منبع: معدن نیوز
