فلز روی فلزی است که به وفور در پوسته زمین یافت می شود و در استفاده های صنعتی و بیولوژیکی بسیار کاربرد دارد. روی در دمای اتاق شکننده و به رنگ آبی-سفید می باشد. روی معمولاً در ذخایر معدنی همراه با سایر فلزات پایه مانند ورق مس و سرب یافت می شود.
روی به عنوان یک فلز پایه برای گالوانیزه کردن استیل مورد استفاده قرار می گیرد و یک فرآیند برای محافظت از فلز در برابر خوردگی ناخواسته می باشد. اما آلیاژهای روی، از جمله برنج، برای طیف وسیعی از کاربردها، از اجزای دریایی مقاوم در برابر خوردگی گرفته تا سازهای موسیقی، حیاتی می باشد.
روی، ویژگی ها و کاربردهای آن
ویژگی های فلز روی
استحکام: روی فلزی ضعیف می باشد که استحکام کششی آن نصف کربن استیل می باشد. به طور کلی در کاربردهای حمل بار مورد استفاده قرار نمی گیرد، اگر چه قطعات مکانیکی ارزان قیمت می توانند از روی روی قالب گرفته شوند.
سختی: روی خالص دارای سختی کمی بوده و به طور کلی شکننده است، اما آلیاژهای روی در مقایسه با دیگر آلیاژهای ریخته گری دارای مقاومت زیادی می باشند.
انعطاف پذیری: روی در 100 تا 150 درجه سانتی گراد، هادی و انعطاف پذیر می باشد، اما در درجه حرارت بالا به حالت شکننده تبدیل می شود. با این حال، این خاصیت انعطاف پذیری در آلیاژهای روی، بیشتر از روی خالص می باشد.
رسانایی: رسانایی روی به عنوان یک فلز، متوسط بوده، اما خواص الکتروشیمیایی قوی آن در فرایند گالوانیزه و باتری های قلیایی خوب عمل می کند.
استفاده از روی در دنیای کنونی
فلز روی پس از آهن، آلومینیوم و مس، چهارمین فلز مصرفی جهان است. روی خاصیت ضد خوردگی قوی ای دارد. در نتیجه، حدود نیمی از روی تولید شده در گالوانیزه روی استفاده می شود که این فرآیند، اضافه کردن لایه نازک روی بر روی آهن یا استیل برای جلوگیری از زنگ زدگی می باشد.
مقدار زیادی از روی برای تولید قالب های ریخته گری استفاده می شود که در صنایع خودرو سازی، الکتریکی و سخت افزاری مهم هستند. روی نیز در آلیاژهای مختلف مانند برنج، نقره، نیکل و لحیم کاری آلومینیم استفاده می شود.
اکسید روی به طور گسترده در تولید بسیاری از محصولات مانند رنگ، لاستیک، لوازم آرایشی، دارویی، پلاستیک، جوهر، صابون، باتری، پارچه و تجهیزات الکتریکی استفاده می شود. سولفید روی در ساخت رنگهای روشن، چراغهای فلورسنت و صفحه اشعه ایکس استفاده می شود.
استفاده بعدی از روی به عنوان یک آلیاژ می باشد. روی با آلیاژ مس و با فلزات دیگر ترکیب می شود و در خودروها، اجزای الکتریکی و وسایل خانگی مورد استفاده قرار می گیرد.
استفاده قابل توجه از روی در تولید اکسید روی (مهم ترین ماده شیمیایی روی) می باشد که در تولید لاستیک و همچنین به عنوان یک پماد محافظ پوست استفاده می شود.
روی برای سلامتی نیز مهم می باشد. این یک عنصر ضروری برای رشد مناسب انسان، حیوانات و گیاهان می باشد. بدن انسان بالغ دارای ۲ تا ۳ گرم روی است که برای برای عملکرد مناسب آنزیم های بدن و سیستم ایمنی مورد نیاز می باشد. همچنین برای چشایی، بویای و زخم های التهابی نیز مهم است.
منبع: بازار فلز
