فاجعه سد برومادینیو در برزیل در معدن آهن میناس‌گرایس در فوریه ۲۰۱۹ علاوه بر ۳۰۰ کشته‌ای که برجای گذاشت، پیامدهای دیگری نیز به همراه داشته ، به طوری که شرکت واله برزیل، غول استخراج سنگ آهن و نیز مالک این سد را وادار کرد تا جایگاه خود را به عنوان بزرگ ترین شرکت استخراج سنگ‌آهن جهان از دست بدهد و شرکت انگلیسی-استرالیایی ریوتینتو، رقیب دیرینه آن نیز با استفاده از این فرصت و البته انجام برنامه های نوآورانه و استفاده از تجهیزات خودکار موفق شد تا به رهبر جدید استخراج سنگ‌آهن در جهان بدل شود. تقابل بین ریوتینتو و واله تنها رویارویی حادثه و امنیت نیست، بلکه هماورد بی‌ثباتی و اطمینان است.
به نقل از وب سایت ماینینگ تکنولوژی، شرکت برزیلی واله درپی فروریختن سد برومادینیو که آثار آن در سراسر صنعت استخراج آهن جهان احساس شد، کاهش تولید و استخراج آهن را تجربه نمود. در این حادثه که ۳۰۰ نفر کشته و ناپدید شدند، موجب شد تا تحقیقاتی گسترده در درون این شرکت کلید بخورد و با افزایش خشم عمومی نسبت به عملکرد واله، اعتبار این شرکت نیز تا حدودی خدشه دار شد.
درحالیکه زیان جانی ناشی از این فاجعه، مهم‌ترین اثر آن بوده است، اما تاثیرات مالی و عملیاتی نیز برای واله به دنبال داشته است که بخش اندکی از آنها مثبت بوده‌اند. در سال ۲۰۱۹، مجموع تولید سنگ آهن این شرکت با ثبت رقم ۳۰۱ میلیون و ۹۷۲ هزار تنی با کاهش 21.5 درصدی نسبت به سال ۲۰۱۸ همراه گردید. این کاهش تولید توانایی واله را برای انجام اقدامات حمایتی پس از فاجعه فروریختن سد و بازسازی امپراتوری تضعیف شده خود در صنعت سنگ‌آهن تضعیف کرد و اینگونه مسیر برای بروز یک رهبر جهانی جدید در صنعت سنگ آهن هموار شد.
در این زمان شرکت ریو تینتو خلأ ایجاد شده را پر کرد و موفق شد تا در سال ۲۰۱۹ مجموع تولیدات خود را به ۳۲۷ میلیون و ۴۰۰ هزار تن در استرالیای غربی برساند. درحالی که قرار گرفتن در صدر غول های استخراج سنگ آهن را تا حد زیادی به فاجعه سد برومادینیو مدیون است، اما ریوتینتو نیز خود با انجام شیوه ها و برنامه‌های نوآورانه به ویژه سرمایه‌گذاری در فناوری‌هایی نظیر اتوماتیزاسیون و توسعه مداوم معادن خود برای تامین امنیت سرمایه ذینفعان این شرکت، لایق این جایگاه بوده است. تقابل بین ریو تینتو و واله تنها رویارویی حادثه و امنیت نیست، بلکه هماورد بی‌ثباتی و اطمینان است که به تغییر چشم‌انداز سنگ‌آهن کمک کرده است.
فاجعه مزبور موجب تعطیلی برخی از معادن تولیدی واله شد و از سوی دیگر تحقیقات داخلی و خارجی پیرامون امنیت در عملکرد این شرکت لنگری سنگین برای افزایش تولید شد. عملیات در معدن میناس گریاس که سالانه ظرفیت تولید ۳۰ میلیون تن سنگ آهن را دارد به طور کامل تعطیل شد. واله در گزارش مالی فصل پایانی سال ۲۰۱۹ تصریح کرد افت تولید این شرکت ناشی از وقفه در صدور مجوز ازسرگیری فعالیت معادن تعطیل شده است. اگرچه واله برنامه دارد تا سال ۲۰۲۱، تولید در معدن تعطیل شده میناس گریاس را به ۶۰ میلیون تن افزایش دهد، فاجعه سد همچنان موجب توقف چند دوره از فعالیت‌ها در معدن متعلق به واله شده است به این ترتیب ممکن است تولید در این شرکت همچنان تحت تاثیر قرار بگیرد. در روزهای پس از آغاز تحقیقات دولتی پیرامون امنیت معادن، مراجع مستقل ایمنی عملیاتی را در برخی از معادن این شرکت پایین‌تر از حد مجاز دانستند و از صدور مجوز از سرگیری فعالیت آنها خودداری کردند. از سوی دیگر حتی ۱۶ تن از مدیران این شرکت از جمله مدیرعامل واله به جنایت متهم شده‌اند و دادستان اعلام کرده است در صورت تایید شدن ایمنی معدن نسبت به صدور مجوز فعالیت اقدام می شود.
در مقابل، شرکت ریوتینتو یکی از باثبات ترین شرکت‌های استخراج سنگ‌آهن در سال ۲۰۱۹ بود. این شرکت در نخستین مرحله عملیاتی شدن اتوماتیزاسیون خود موفق شده است تا با استفاده از یک ریل آهن ۱۵۰۰ کیلومتری و واگن ها تا ۲۸هزار تن سنگ آهن را جابه‌جا کند و اینگونه بهره وری خود را افزایش دهد. ریوتینتو مدعی است که با حذف رانندگان شیفتی و خطاهای انسانی از روند استخراج آهن در این مقیاس مدت استخراج سنگ‌آهن به میزان یک ساعت کاهش یافته است. این برنامه نوآورانه موجب شده است تا شرکت ریوتینتو بتواند به اهداف بلندپروازانه تری برای افزایش تولید خود بیندیشد.
منبع: دنیای اقتصاد
